Алимаа Монгуш
Чаъс, чүък, дүъш, чөъп, аъш-чем деп бо 5 сөске чогаадылга кожумаа немежирге, ъ биживес.
Чижээ: частыг хүн, чүктешки, дүштээр, чөптүг, аштыг-чемниг.
Аът, эът, оът, каът деп 4 сөске кандыг-даа кожумак немежирге, кезээде ъ бижиир.
Тыва дылда өк-биле адаар ажык үннерлиг сөстер дыка хөй. Ыт, ок, кыш, бөрт дээн ышкаш. Ынчалза-даа доктааткан дүрүмнерге чагыртыр апаар бис. Школа программазында бо темага хамаарыштыр тайылбыр ажылын эки чорудар болза эки-дир.